Publiek warmtenet Deventer maakt warmte betaalbaar

DEVENTER – In Deventer lukt het om een warmtenet te realiseren, dat beschikbaar, betaalbaar en betrouwbaar is.

Het college van burgemeester en wethouders heeft onlangs besloten om de volgende 50 woningen van de Stichting Eigen Bouw aan te kunnen sluiten. Later volgen nog eens 109 woningen. Hiermee komt het totaal aantal aansluitingen op 374. Dit is al 17% van het potentieel aan woningen wat gebruik kan maken van deze duurzame warmte. 

“Wij willen zoveel mogelijk inwoners van Deventer de gelegenheid bieden om warmte als energiebron in te zetten. Betaalbaarheid is dan, naast het aardgasvrij maken van woningen, een van de hoofddoelstellingen. Dat bereiken we door als gemeente zelf eigenaar te worden en daarmee sterk te sturen op gunstige tarieven.” aldus wethouder Jaimi van Essen (Energie). “Maar voor de duidelijkheid: bewoners bepalen uiteraard zelf of ze mee willen doen.”

2200 woningen

De 159 woningen die nu aangesloten kunnen worden, worden toegevoegd aan de 215 woningen die in Deventer al gebruik maken van het warmtenet. Uiteindelijk kunnen in de wijk ongeveer 2200 koop- en huurwoningen aangesloten worden op het Slim Warmtenet Zandweerd. De verhurende partijen hebben aangegeven hun woningen (meer dan 1000) ook graag, na akkoord van de huurders, aan te laten sluiten. 

Gemeente = eigenaar

Het bijzondere aan het warmtenet in Deventer, is dat de gemeente zelf eigenaar is. De gemeenteraad heeft daar vorig jaar toe besloten. Daarmee is het een publieke warmtenet en wordt er niet gestuurd op winsten die door de deelnemende partijen behaald moeten worden. De gemeente stuurt op lage kosten en betaalbare tarieven, die liggen voor zowel de variabele prijs als het vastrecht aanzienlijk lager dan bij andere warmtenetten in Nederland. “Zekerheid op het gebied van tarieven en levering is belangrijk. We zijn ervan overtuigd dat we bewoners op die manier mee kunnen krijgen en ook zo bijdragen aan de energietransitie.”

Beschikbaar

Bewoners is toegezegd de wijk snel te verduurzamen. Het is een opgave waarin de gemeente Deventer, de woningcorporaties, Stichting Eigen Bouw, Enpuls en het waterschap gezamenlijk in optrekken om de huizen in de Deventer wijk van het aardgas af te krijgen en aan het Warmtenet. “Die samenwerking is essentieel,” geeft wethouder Jaimi van Essen aan: “Hoe meer woningen meedoen, hoe rendabeler een warmtenet wordt. Door zowel corporatiewoningen als koopwoningen aan te sluiten, maken we zo warmte voor iedereen duurzaam en betaalbaar.”

Betaalbaar

Deventer is vanaf het begin bezig de kosten zo laag mogelijk te houden en daarmee de tarieven betaalbaar. Slim Warmtenet Zandweerd is individueel. Dat betekent dat iedereen betaalt voor zijn eigen energieverbruik en niet voor het verbruik van de buren. De gemeente heeft een subsidie van het Nationaal Groeifonds van 13 miljoen euro binnengehaald. Deze subsidie is nodig om het project te betalen, om andere wijken aan te kunnen laten sluiten en het tarief voor bewoners zo laag mogelijk te houden. Ook de Provincie Overijssel ondersteunt dit project financieel. De tarieven van Slim Warmtenet Zandweerd zijn aanzienlijk (ongeveer 15%) lager dan die van de grote warmtebedrijven en mensen krijgen achteraf niet nog eens een rekening voor noodzakelijke maatregelen in hun huis.

Zuivere warmteprijs

De gasprijs gaat de komende jaren flink stijgen door de energiebelasting. Warmtebedrijven rekenen dit door aan de gebruikers, waardoor warmte duur wordt gemaakt. Minister Jetten gaat nu voorstellen om de stijging van de energiebelasting op gas, niet meer door te laten werken in de warmteprijs. “Een uitstekend voorstel voor warmtenetten die niet in publieke handen zijn,” aldus Van Essen. “Door het vastleggen van de warmtetarieven wil de minister de energietransitie voor iedereen betaalbaar maken. In Deventer doen we dat al door een 100% publiek warmtenet, dus mijn steun heeft hij, want alleen op die manier kan iedereen meedoen.”

Den Haag moet helpen

Van Essen is blij dat de Deventer koers vanuit Den Haag wordt ondersteund met de behandeling door de Tweede Kamer van de Wet gemeentelijk instrumentarium warmtetransitie (Wgiw) en naar aanleiding daarvan de spoedwet van minister Jetten. Dat heeft lang geduurd volgens de wethouder: “Maar ik ben blij dat deze wetten eindelijk behandeld worden. Het is immers een gezamenlijke opgave waar we voor staan en dit geeft mij goede hoop.” De nieuwe Warmtewet zorgt ervoor dat het tarief voor warmte alleen gebaseerd is op de echte kosten die een warmtebedrijf maakt. Ook verwacht Van Essen vanuit het Rijk subsidies die voor een stabiel lagere warmteprijs moeten zorgen. “En zodra warmte goedkoper is dan gas, profiteren de inwoners en dat vind ik het belangrijkste.”

Betrouwbaar

‘Warmte voor en door de buren’, daar gaat het om bij Slim Warmtenet Zandweerd. De bron voor het warmtenet is de warmte van het gezuiverde water van de rioolwaterzuiveringsinstallatie (rzi) van waterschap Drents Overijsselse Delta. Deze installatie ligt ten Noorden van de wijk Zandweerd. In het land zijn financiële tegenvallers gebleken met andere bronnen, zoals een afvalverwerkingsinstallatie. Die tegenvallers worden afgewenteld op de bewoners. Dat risico loop je niet met de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Deventer, die betrouwbaar is in levering en daardoor ook financieel betrouwbaar. Gemeente Deventer draagt zelf bij aan de betrouwbaarheid van het warmtenet door zelf eigenaar te worden.